Veelvoorkomende criminaliteit
Weten wat veelvoorkomende criminaliteit is en wat de oorzaak er van is.
Kenmerken veelvoorkomende criminaliteit
Veel voorkomend, strafbaar gedrag..
..die veel schade veroorzaken
..hinderlijk is en gevoelens van onveiligheid bevorderen
..die in het algemeen licht worden bestraft (zeker bij een eerste overtreding)
Bijvoorbeeld: (winkel)diefstal, vandalisme
Oorzaken veelvoorkomende criminaliteit
• (Winkel)Diefstal:
geringe controle, gelegenheidsmotief, spanning/ avontuur (m.n. bij jongeren), normvervaging, gebrekkige opvoeding, geringe pakkans, drugsgebruik
• Vandalisme:
verveling, spel/ vermaak, actie/ spanning, frustratie, prestige in een groep, groepsgedrag.
Jongens vertonen vaker crimineel gedrag, dit omdat het bijvoorbeeld minder goed gaat op school.
Onderzoek
Groot deel jongeren pleegt kleine delicten, meeste stoppen op volwassen leeftijd (door baan, gezin). Van alle jongens blijft 5% crimineel of gewelddadig. Zij vallen in herhaling = recidivist (zij recidiveren).
Verklaring crimineel gedrag
Kunnen (her)kennen waarom bepaalde individuen crimineel gedrag vertonen.
Vroeger werd gedacht dat criminaliteit aangeboren is, dat is niet zo.
Wél kunnen erfelijke factoren invloed hebben op crimineel gedrag.
A. Individueel Crimineel Gedrag
Risicofactoren voor individueel crimineel gedrag:
• Aangeleerd in gezin (gebrekkige opvoeding) of vriendengroep (groepsdruk, status).
• Gedrags- en psychische problemen in gezin en school
• Persoonlijkheidskenmerken: ongevoeligheid voor prikkels, impulsiviteit, gebrek aan zelfdiscipline
• Problematisch drugsgebruik
• Christelijke visie: de zondigende mens is van nature slecht
B. Criminaliteit als Maatschappelijk Verschijnsel
Risicofactoren voor criminaliteit in de maatschappij:
• Slechte levensomstandigheden bevorderen crimineel gedrag: armoede, werkloosheid
• De samenleving wordt steeds anoniemer: minder sociale controle
• Gebrek aan maatschappelijke binding: slechte band met familie, school,
• De gelegenheid maakt de dief: je kunt makkelijk ongezien delicten plegen
• Etikettering: een ex-crimineel krijgt etiket ‘crimineel’ opgeplakt en gaat zich dus zo gedrag
• Normvervaging: onduidelijkheid over normen (minder gelovigen, generatiekloof etc.).
• Bureaucratie: te veel regels maakt pak- en strafkans kleiner
Vertegenwoordiging groepen
Weten en verklaren welke groepen in de samenleving wat voor soort delicten plegen.
• Criminaliteit wordt vooral gepleegd door mannen, vooral tussen de 16 en 23 jaar:
Vooral (winkel)diefstal en vandalisme, steeds vaker geweldsdelicten
Verklaringen: zie veelvoorkomende criminaliteit + verschillen in socialisatie (opvoeding), aangeboren verschillen, ongelijke macht tussen mannen en vrouwen, drankmisbruik,
• Personen uit lage milieus plegen relatief veel agressie- en inbraak delicten. Niet helemaal betrouwbaar: er kan bij politieonderzoek spraken zijn van klassenjustitie: mensen uit hogere milieus worden voorgetrokken bij wetgeving, vonnis etc.
Verklaringen: sociale ongelijkheid, minder sociale controle, vaker gelegenheidsmotief
• Personen uit midden- en hogere milieus doen relatief veel aan witteboordencriminaliteit: fraude, belastingontduiking en verduistering. Slecht zichtbaar, moeilijk te bestraffen.
Verklaringen: normloosheid (niks van normen aantrekken) en kleine pakkans
• Personen met een allochtone achtergrond doen relatief weinig aan witteboordencriminaliteit maar relatief veel aan diefstal en drugscriminaliteit.
Verklaringen: sociale ongelijkheid: veel allochtonen hebben een slecht maatschappelijke positie.