Kerndoel 2 – De inhoud en programmering van massamedia

Mediawetgeving

Herkennen/uitleggen dat het overheidsbeleid voor de media voortkomt uit het grondwettelijke recht van vrijheid van meningsuiting en van persvrijheid en op het belang van pluriformiteit van de pers voor de democratie.

De volgende dingen spelen een sterke rol bij de mediawetgeving:

· Pluriformiteit:  Dingen vanuit verschillende invalshoeken bekijken (variatie, diversiteit). De overheid vindt het voor de democratische besluitvorming belangrijk dat er verschillende soorten programma’s worden aangeboden, zodat mensen goed hun eigen mening kunnen vormen. Ook krijgen allerlei maatschappelijke, religieuze en politieke stromingen een kans in de media. Dit alles is belangrijk voor onze democratie: zo krijgen mensen hun eigen mening en kunnen ze zelf keuzes maken. Om bij dit alles te ondersteunen is er de publieke omroep: een omroep die (deels) wordt betaald uit publieke middelen o.a. belasting; de publieke omroep verzorgt programma’s zonder winstoogmerk (is dus niet commercieel).

· Vrijheid van pers: Persvrijheid is belangrijk, omdat zo eerlijk, objectief door de pers kan worden getoond wat er gebeurt in de wereld. De pers heeft in Nederland dan ook veel vrijheid (zij zijn onafhankelijk): zij mogen in principe artikelen en items maken over wat zij willen en hoe zij dat willen. Ook dit draagt bij aan de democratische besluitvorming.

· Vrijheid van meningsuiting: Je mening kunnen uiten is belangrijk, ook voor de pers. De pers mag in Nederland vrij hun mening uiten, waardoor zij bijvoorbeeld de commentaar functie kunnen vervullen. Ook dit draagt bij aan de democratische besluitvorming.

Commerciële belangen

Herkennen welke invloed commerciële belangen kunnen hebben op de informatievoorziening, inhoud en programmering van de media.

Alle media proberen met hun aanbod rekening te houden met de vraag of interesse van het publiek. Het doel van commerciële media is het verkrijgen van zoveel mogelijk kijkers, luisteraars, leden en lezers of abonnees: zij willen winst maken. Zij krijgen vooral inkomsten door het uitzenden van reclame’s. Zij richten zich zoveel mogelijk naar de markt: wat willen mensen zien/horen? Welke programma’s leveren een hoge kijkdichtheid op? Want: veel kijkers/luisteraars betekent veel publiek voor reclameboodschappen, dus hogere inkomsten.

Door de invloed van commercie en het bedrijfsleven kan de maatschappelijke functie van de media voor de democratische besluitvorming onder druk komen te staan

Commerciële belangen van media hebben invloed op het volgende:

· Informatievoorziening: is soms minder betrouwbaar.
Commerciële media zullen eerder dingen overdrijven (sensatie) om veel publiek te trekken om zo geld te verdienen. Dat is anders bij bijvoorbeeld NPO 2, waarbij het hoofddoel van een programma kan zijn om te informeren, waardoor zij minder snel sensatie zullen maken.

· Inhoud: bestaat vaker uit amuserende programma’s.
Vaak kijken mensen graag naar amuserende programma’s of gebruiken amuserende apps (games), wat voor commerciële media veel geld oplevert door de reclame. Zij zullen dan ook minder snel informerende programma’s uitzenden, omdat dit veel minder geld oplevert. Zo bieden zenders als RTL 4 en SBS 6 een stuk meer amuserende programma’s als bijvoorbeeld NPO 1, die niet als hoofddoel heeft geld te verdienen.

· Programmering: is vaker op één doelgroep gericht.
Zo richt de zender RLT 7 zich op mannen, waardoor de zender veel actiefilms uitzendt en reclames over bijvoorbeeld scheerschuim laat zien, terwijl een zender als TLC zich meer op vrouwen richt en veel kledingprogramma’s uitzendt en reclames over bijvoorbeeld huidverzorging laat zien. Zij proberen dus meer winst te maken door zich op één doelgroep te richten.

Publieke en Commerciële omroeporganisaties

Verschillen in doelstellingen, financiering en programmering herkennen/ en uitleggen tussen (en binnen) publieke omroeporganisaties en commerciële omroeporganisaties.

Een paar belangrijke verschillen tussen publieke media en commerciële media zijn: