Knelpunten politieke besluitvorming
Knelpunten van de politieke besluitvorming herkennen en benoemen.
Het politieke besluitvormingsproces (zie kerndoel 3) verloopt niet altijd even makkelijk. Dit komt onder andere door het volgende:
• De Europese Unie heeft veel invloed op de politieke besluitvorming in Nederland.
• Afstand (kloof) tussen kiezers en politici, dit blijkt bijvoorbeeld uit:
1. geen interesse bij de burgers in de politiek; mensen begrijpen de politiek niet goed; burgers vinden dat politici niet goed luisteren naar de wensen van de burgers of vinden dat politici hun werk niet goed doen, politici weten niet wat er speelt onder de burgers
2. geringe invloed van burgers op de politieke besluitvorming; zij hebben b.v. geen rechtstreekse invloed op het kabinetsbeleid en geen rechtstreekse invloed op de vorming van een kabinet of keuze van een burgemeester
Oplossingen knelpunten
Oplossingen voor knelpunten bij politieke besluitvorming herkennen en benoemen.
Enkele ideeën om de kloof tussen de kiezers en politici te verkleinen zijn:
• Gekozen minister president, gekozen burgemeester
• Referenda houden: kiezers kunnen rechtstreeks meebeslissen
• Opnieuw instellen van de stemplicht
Voor- en nadelen referendum
De voor- en nadelen van een referendum herkennen en benoemen.
Bij een referendum mogen kiezers (burgers) zich rechtstreeks ergens over uitspreken. Bijvoorbeeld of we één Europese Grondwet moeten krijgen (2005, Nederland), dat de Krim bij Rusland of Oekraïne moet horen (2015, de Krim) of dat Oekraïne bij de Europese Unie gaat horen (2016, Nederland (GeenPijl). Een referendum kan bindend zijn (dan doet de regering wat de kiezers willen) maar is meestal adviserend (dan weet de regering de mening van burgers maar kunnen ze anders beslissen).
Voordelen:
• Kiezers hebben direct invloed op het politieke proces
• Verkleining van de kloof tussen kiezers en politici
• Burgers kunnen meer belangstelling krijgen voor politiek
• Groeperingen of burgers kunnen zo stemmen krijgen
• Er kan zo meer draagvlak zijn voor een politiek besluit
Nadelen:
• De positie van de volksvertegenwoordiging wordt aangetast:
zij hebben minder te zeggen omdat het volk nu beslissing kan nemen.
• De politieke besluitvorming wordt vertraagd:
het organiseren van een referendum kost veel tijd
• Politieke kwesties zijn te ingewikkeld voor veel burgers
• De media kan invloed hebben op de mening van de burgers
• Het leidt tot versnippering van de politiek: iedereen bemoeit zich er mee
• Kiezers stemmen voor of tegen iets uit principe: ze betrekken andere zaken er bij.
• Burgers moeten ‘ja’ of ‘nee’ kiezen, zij hebben geen andere keuze